Wie straks thuiskomt van carnaval of wintersport doet er goed aan om alert te zijn op verkoudheidsklachten. Door de komst van het coronavirus hebben we geleerd dat deze periode kan zorgen voor een opleving van virussen – van griep tot corona – die nu ook al behoorlijk rondgaan. “Het zou slim zijn om na carnaval uit te kijken met kwetsbare mensen.”

Gisteren maakte het RIVM bekend dat het coronavirus opeens wat vaker opduikt. Bij 243 mensen leidde de besmetting vorige week tot zulke ernstige gezondheidsklachten dat ze in een ziekenhuis werden opgenomen. Van hen kwamen 18 op een intensive care terecht.

“We zitten ook nog steeds in een griepepidemie”, brengt woordvoerder Geert Westerhuis van het RIVM ons in herinnering. Door de rondgaande virussen is er ‘een bepaalde druk op de zorg’. “In dit seizoen gaan altijd al meer virussen rond, met corona is er nog één bijgekomen waar we rekening mee moeten houden.”

‘Preventie voor én na carnaval’

Nederlandse deskundigen spreken naar aanleiding van de nieuwste coronacijfers van een ‘tweede wintergolf’. Alma Tostmann, epidemioloog van het Radboudumc in Nijmegen, denkt dat die tweede golf zich nu langzaam aandient. “Ik denk dat preventie voor en ná carnaval gepast is”, twitterde ze. Ze denkt dan aan het doen van een zelftest, het dragen van een mondkapje en zorgen voor voldoende ventilatie.

Het RIVM komt echter niet met een aangepast corona-advies, zegt woordvoerder Westerhuis. “We weten van carnaval dat mensen dicht op elkaar zitten. Dat er veel contacten zijn. Dat zal absoluut een effect hebben op het aantal besmettingen, maar de adviezen blijven hetzelfde: blijf thuis bij klachten, laat je testen en bij positieve test ga in isolatie.”

Tostmann zou het wel ‘passend’ vinden als de overheid deze week actief aan voorlichting zou doen. Ze wijst erop hoe de Britten dat doen, via de gezondheidsbeveiligingsdienst UKHSA, bijvoorbeeld rond de feestdagen:

‘Handen wassen effectief bij griep’

Veldepidemioloog Amrish Baidjoe valt Tostmann bij. “In zo’n winterseizoen zou je de communicatie moeten aanscherpen”, zegt hij.

“Aan het begin van de pandemie was communicatie heel belangrijk, zeker toen we nog geen vaccin hebben. Toen kwam het echt op ons gedrag aan. Maar ook nu, in het seizoen waarin virussen het goed doen, is voorlichting nodig. Zo is handen wassen wel heel effectief bij griep. En wat voor alle virussen geldt: heb je klachten: blijf thuis.”

Of dat laatste advies nou echt aankomt bij de carnavalsliefhebbers, daar heeft Baidjoe ook zijn twijfels over. “Als je giga aan het niezen en hoesten bent, kun je beter niet gaan, maar ik verwacht niet dat carnavalsvierders zullen zeggen: ik sla deze feestweek even over. Al zou dat wel wijs zijn.”

Wat de carnavallers wellicht wel kunnen doen: thuisblijven bij klachten ná carnaval. “Je weet dat je na carnaval een grotere kans hebt om besmet te zijn”, zegt de RIVM-woordvoerder. “Het is dan sowieso slim om met name uit te kijken bij kwetsbare mensen.”

Mondkapje blijft pijnpunt

En doe dan alsjeblieft ook een mondkapje op, zegt Baidjoe. “Dat blijft in Nederland een pijnpunt. Nederlanders vinden dat onnozel, als je in de landen om ons heen zoals Duitsland of Luxemburg naar de huisarts gaat bijvoorbeeld, heeft iedereen een masker op. Logisch, want de wachtkamer zit vol met zieke en kwetsbare mensen die je niet wil besmetten. In Nederland wil dat maar niet landen.”

Mondkapje op of niet: epidemioloog Tostmann laat weten dat het te verwachten valt dat carnaval voor een opleving van griep en corona gaat zorgen. “Ik verwacht dat we dit qua patiënten wel terug gaan zien in het ziekenhuis, maar hoeveel is niet te zeggen. We zullen ook meer ziekmeldingen krijgen.”